Ideą proponowanego pomnika jest bezpośredni przekaz i wyrazista symbolika, która będzie identyfikować monument z konkretnym czasem w historii Państwa Polskiego. Zgodnie z wytycznymi konkursu pomnik będzie posiadał współczesną formę. Teren wokół pomnika to swoista scena, na której rozgrywa się starcie dwóch cywilizacji. Inspiracją do powstania formy budowli był wymowny plakat, który rozwieszano na ulicach Warszawy w ramach mobilizacji Narodu Polskiego. Tytuł plakatu brzmiał „NA POMOC!”. Plakat zawierał obraz polskich żołnierzy, którzy resztkami sił utrzymują konstrukcję zapory, ta z kolei ugina się pod naciskiem stłoczonych potworów trzymających sowiecką flagę. W innym plakacie z okresu bitwy bolszewizm reprezentowany jest przez czerwonego, wielogłowego smoka, z którym walczy Polski Żołnierz. Zapora i czerwony potwór stały się ostatecznie podwaliną do kompozycji współczesnego pomnika.
Symbolikę pomnika tworzą trzy główne motywy, które towarzyszą scenie. Dwie przeciwstawne bryły obrazują starcie dwóch cywilizacji: zachodu i wschodniego barbarzyństwa. Polski naród, który stanął do walki reprezentowany jest przez strzelistą kompozycję smukłych paneli. Ich układ dominuje i tworzy symbol „zapory” w której refleksuje słońce i odbija się teraźniejsza Warszawa. Szlachetność materiału i estetyka wykonania będą podkreślać kontrast pomiędzy ówczesnymi cywilizacjami. Bolszewizm reprezentowany jest przez pochylony ostrosłup, którego ostrze nakłuwa „zaporę” chcąc w pierwszej kolejności targnąć na polską kulturę i rozpocząć walkę z inteligencją narodu. Kolor, materiał i faktura podkreślają okrucieństwo i bezwzględność bolszewizmu. Płynąca woda u podnóża pomnika symbolizuje Wisłę, miejsce, gdzie rozegrała się decydująca batalia nazwana „Cudem nad Wisłą”. Umieszczone godło na szczycie „zapory” podkreśla rolę Polski, która własnym wysiłkiem i staraniem odparła atak bolszewizmu, nie pozwoliła na przekroczenie granicy i dalszy podbój kontynentu europejskiego przez Armię Czerwoną.
Planując formę pomnika w pierwszej kolejności brano pod uwagę relacje widokowe i rozległość panoramy, którą w szczególności tworzą drzewa. Strzelistość kompozycji monumentu wydawała się najbardziej odpowiednia, gdyż nie spowoduje zakłócenia żadnej panoramy i w sposób wysublimowany będzie górować nad otaczającą zielenią. Nie będzie też konkurować z sąsiednią zabudową i właściwie zaakcentuje oś kompozycyjną całego założenia urbanistycznego „Osi Saskiej”. Wysokość pomnika nie będzie znacząco przekraczać wysokości sąsiedniej zabudowy, ale z najbliższych perspektywy wytworzy efekt pożądanej dominanty i hierarchii w otoczeniu.
Faktura i kolor są kluczowe, gdyż tworzą istotny przekaz symboliki. Do wykończenia pionowych paneli użyta zostanie blacha nierdzewna w prefabrykowanych i usztywnionych arkuszach. Powierzchnia blachy będzie szczotkowana w stopniu, który umożliwi stłumione refleksowanie i odbicia otaczającego krajobrazu Warszawy. Bryła graniastosłupa wykończona zostanie płytami betonowymi, które powstaną jako prefabrykaty, te zaś zostaną mocowane do podkonstrukcji stalowej. Beton barwiony w masie z użyciem czerwonego pigmentu. Faktura płyt będzie odzwierciedlać niechlujny szalunek z desek drewnianych, z wyrazistymi zaciekami, przebarwieniami, gniazdami żwirowymi i nierówną powierzchnią.
Dostępność całego skweru stała się nadrzędnym celem do stworzenia przestrzeni przyjaznej, pozbawionej barier i powszechnie akceptowalnej przez mieszkańców, a jednocześnie prestiżowej. Ukształtowanie wysokościowe w dużym stopniu pozostaje niezmienne. Od strony Al. Ujazdowskich zaproponowano budowę układu stopni tarasowych, które będą pełnić dodatkowo rolę widowni. Plac „Na Rozdrożu” przecina osiowo promenada, która będzie komunikować przeciwległe obszary. Dostępność „bez barier” zapewni ciąg pieszy usytuowany na obrzeżu placu, którego pochylenie nie przekroczy 1,5%. Dzięki takiemu rozwiązaniu nie zajdzie potrzeba budowania pochylni z pochwytami.
Nowa przestrzeń skweru to przede wszystkim najnowsze standardy dostępności niezależnie od wieku użytkownika, płci i stopnia sprawności. Szczególną uwagę zwrócono na osoby niewidome lub słabowidzące. Dla tych użytkowników zapewniono ciągi wolne od przeszkód, wyposażone w identyfikację przestrzeni oraz rozwiązania multisensoryczne takie jak np: tablice tyflograficzne, oznaczenia fakturowe nawierzchni FON itp.
Ważny akcent miejsca stanowi ożywiona woda, która spływa kaskadowo z tarasów. Odstąpiono od tradycyjnej, płaskiej fontanny na rzecz płynącego cieku wodnego. Kaskadowa forma instalacji będzie towarzyszyć widowni. W górnej i dolnej strefie fontanny umieszczone zostaną dysze wodne z iluminacją świetlną. Część techniczna fontanny ulokowana zostanie w komorze podziemnej w której będzie znajdował się m.in. zbiornik wyrównawczy, instalacja pomp i system uzdatniania oraz układ sterowania.
Przestrzeń skweru będą kreować proste formy umeblowania. Głównym i podstawowym elementem wyposażenia będą modułowe siedziska wykonane z trwałego i ciepłego drewna egzotycznego, które w zasadzie nie wymaga konserwacji, a jego twardość zwiększa żywotność siedziska. Zaproponowano moduły, które można łączyć i dowolnie konfigurować w zespoły wypoczynkowe. Zapewniono miejsca do parkowania rowerów. Kosze na odpady będą ulokowane na głównych szlakach komunikacji pieszej obejmując tym samym wszystkie strefy aktywności społecznej.
Zieleń wysoka w obrębie skweru odgrywa kluczową rolę w tworzeniu osnowy ekologicznej w południowej części śródmieścia, dlatego podjęto decyzję o uszanowaniu istniejącego zadrzewienia wpisując w jego ramy nowe zagospodarowanie skweru. Istniejące drzewa to także pożądany cień, w którym zaplanowano główną strefę chwilowego wypoczynku dla mieszkańców. Natomiast w strefie silnego nasłonecznienia posadzone zostaną kępy traw wysokich (do wys. 2 m), które doskonale znoszą trudne warunki przegrzanego miasta i nie wymagają rygoru pielęgnacji, a tym samym będą tworzyć cień dla trawników. Wysokie trawy to także składnik scenerii u podstawy pomnika. Wraz z ożywianą wodą, trawy będą budować symbolikę rzeki.
Technologię budowy pomnika determinuje przede wszystkim czas i ekonomika. Ideą przejętej technologii było prowadzenie robót budowlanych opartych na montażu prefabrykatów i dążenie do minimalizacji ciężkich robót ziemnych i betoniarskich. Trzon konstrukcji tworzą segmentowe maszty stalowe, zaś ustrój fundamentowy ogranicza się do punktowego palowania i uformowania bazy kotwiącej.
Ida nocnej iluminacji polega na oświetleniu terenu z poziomu posadzki uwalniając tym samym nocne tło dla pomnika. Wydobyte zostaną wszystkie faktury nawierzchni. Podświetlona zieleń, a w szczególności wysoka trawa stworzy dynamikę sceny na poziomie wzroku człowieka. Pomnik oświetlony zostanie reflektorami kierunkowymi i zbuduje jego nocną dynamikę.
Wypada zaznaczyć, że Bitwa Warszawska przyniosła zwycięstwo samodzielnym wysiłkiem polskim.
Dobrze byłoby, aby czytelnie przekazać, że nie była to konfrontacja militarna Polaków z narodem rosyjskim, lecz z pierwszym państwem totalitarnym ówczesnego świata.
Obowiązkowo podkreślić należy zjednoczenie społeczeństwa polskiego w decydującym momencie wojny polsko-sowieckiej, mimo silnych podziałów politycznych, walki o władzę i sporu o zasługi wokół obudowania państwa jaki toczył się między obozem Piłsudskiego a Narodową Demokracją Dmowskiego.
Wskazać, że zwycięstwo 1920 r. dało narodowi polskiemu cenne dwadzieścia lat wolności i możliwość urządzenia własnego państwa.
Celem Konkursu jest wyłonienie koncepcji pomnika upamiętniającego Bitwę Warszawską 1920r. w związku z jej setną rocznicą, najlepszej pod względem artystycznym, wizualnym,architektonicznym, przestrzennym i ekonomicznym.
Koniecznie należy podkreślić europejskie znaczenie Bitwy Warszawskiej, gdyż jej rezultat ocalił niepodległość także innych narodów regionu.
Trzeba zaakcentować, że dla Polski wojna z Rosją Sowiecką nie była wojną o granice, ale o niepodległość państwa.
PROJEKT KONKURSOWY
PROJEKT
STAN ISTNIEJĄCY
Pomnik Bitwy Warszawskiej
Miasto Stołeczne Warszawa
Plac "Na Rozdrożu"
2020
pow. 0,4 ha
koncepcja konkursowa
Typ:................
Organizator:
Lokalizacja:...
Rok:................
Dane:.............
Status:...........
MENU
tel. 605 20 80 80
KONTAKT
Copyright 2019 | Created with piotr tabor